APTL

Archiwalia Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego

 

Historia zespołu
Zespół jest proweniencyjnie związany z biblioteką Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, organizacji działającej w Cieszynie w latach 1901-1939. Do zbiorów PTL, przejętych w 1930 r. przez Muzeum Miejskie, w okresie późniejszym, aż do 1960 r., włączano także rękopisy, które do Muzeum trafiły z innych źródeł, w tym na przykład część archiwum własnego placówki muzealnej oraz Fundacji Leopolda Jana Szersznika. Nazwę “Archiwalia Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego” traktować więc należy tylko umownie.

 Zawartość zespołu
W skład zespołu, obejmującego blisko 9 000 jednostek, wchodzą dokumenty i akta (oryginały i odpisy), utwory literackie i naukowe, korespondencja, ikonografia, nuty, druki akcydensowe etc., stanowiące dokumentację wszelkich przejawów życia politycznego, społecznego, gospodarczego i kulturalnego z okresu od XVI do XX w. Znakomita większość materiałów merytorycznie i proweniencyjnie związana jest ze Śląskiem Cieszyńskim.

Aparat wyszukiwawczy
Zespół został uporządkowany i spisany został w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX w. przez Ludwika Brożka i Jana Koniecznego. Kolekcję, wyposażoną w sporządzoną odręcznie kartotekę, pogrupowano na 45 wiązek tematycznych. W skład każdej wiązki wchodzi od kilkudziesięciu do kilkuset pojedynczych dokumentów lub grup dokumentów. Wiązce odpowiada plik kart opatrzonych jej numerem (od 1-45) i numerami dokumentów w jej obrębie (w każdej wiązce od 1).

Elementy składowe opisu poszczególnych jednostek
Najczęściej opis zawiera następujące elementy:

    • numer dokumentu w obrębie wiązki i nieaktualny numer porządkowy,
    • tytuł lub określenie treści,
    • incipit i explicit,
    • miejsce i datę powstania,
    • opis zewnętrzny (objętość, wymiary, uwagi o materiale i piśmie, stosunku do oryginału, pieczęciach)

Czasem brak incipitu i explicitu, określenia treści lub innych elementów.

Sygnatura
Sygnaturę w zespole stanowi symbol literowy APTL, liczba oznaczająca numer wiązki (od 1 do 45) oraz liczba oznaczająca numer dokumentu w obrębie wiązki, np. APTL 01-20, APTL 12-281.

Podstawowa literatura
E. Grim: Ks. Józef Londzin (Szkic biograficzny), “Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku”, 1930, s. 68-95; F. Popiołek: Zbiory cieszyńskie, “Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku”, 1930, s. 220-224; L. Brożek: Zbiory cieszyńskie, (w:) Biblioteka Śląska 1922-1972, pod red. Jana Kantyki, Katowice 1973, s. 67-83; A. Rusnok: Biblioteka Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Cieszynie, (w:) “Pamiętnik Cieszyński”, t. 11: 1996, s. 43-52.

 

Książnica Cieszyńska